གསར་འགོད་པས་ཞིང་ཆེན་ནགས་ལས་དང་རྩྭ་ཐང་ཅུའུ་ནས་རྒྱུས་ལོན་བྱུང་བ་ལྟར་ན། ཟླ4བའི་ཚེས9ཉིན། རྒྱལ་ཁབ་ནགས་རྩྭའི་སོན་རྒྱུའི་ཐོན་ཁུངས་དང་སྒྲིག་ཆས་བདག་ཉར་མཛོད་ཁང་མཚོ་སྔོན་ཡན་ལག་མཛོད་ཁང་གི་ལས་གཞི་ཟི་ལིང་གྲོང་ཁྱེར་ནུབ་རིའི་ནགས་ར་རུ་ལས་མགོ་བརྩམས། ལས་གཞི་འདིའི་སྤྱིའི་མ་དངུལ་ནི་སྒོར་བྱེ་བ་བདུན་དང་ས་ཡ་དྲུག་འབུམ་བདུན་ཁྲི་གཅིག་ཡིན་ལ། སའི་ཟིན་ཚད་ལ་སྨི་གྲུ་བཞི་མ་ཁྲི་གཅིག་སྟོང་ལྔ་དྲུག་བརྒྱ་རེ་དྲུག་དང་གྲངས་ཆུང་དྲུག་བདུན་ཡོད། དྲོད་ཚད་དམའ་བའི་བདག་ཉར་མཛོད་ཁང་དང་། DNAབདག་ཉར་མཛོད་ཁང་། དཔེ་གཞིའི་མཛོད་ཁང་སོགས་ཀྱི་བྱེད་ནུས་གཞི་གཅིག་ཅན་གྱི་མཛོད་ཁང་འཛུགས་པའི་འཆར་གཞི་བཀོད་ཡོད་པ་དང་། སྤྱིའི་འཛུགས་བསྐྲུན་རྒྱ་ཁྱོན་ལ་སྨི་གྲུ་བཞི་མ་སྟོང་དྲུག་དང་དྲུག་བརྒྱ་གྱ་གསུམ་ཡོད་ལ། ཧ་ལམ2026ལོར་འཛུགས་སྐྲུན་ལེགས་འགྲུབ་བྱུང་ནས་བཀོད་སྤྱོད་བྱེད་ཐུབ།
རྒྱུས་ལོན་བྱུང་བ་ལྟར་ན། ད་ལྟའི་གནས་སྐབས་སུ་རང་རྒྱལ་གྱིས་རྒྱལ་ཁབ་དང་ཞིང་ཆེན་རིམ་པ་གཉིས་ནས་བཀོད་སྒྲིག་བྱས་ཏེ། སྔ་གནས་དང་གཞན་གནས། སྒྲིག་ཆས་བདག་ཉར་བཅས་བྱེད་ཐབས་གསུམ་མཉམ་འབྲེལ་སྒོས་ནགས་རྩྭའི་སོན་རྒྱུའི་ཐོན་ཁུངས་དང་བདག་ཉར་མ་ལག་ཐོག་མ་གྲུབ་ཡོད། མཚོ་སྔོན་ཡན་ལག་མཛོད་ཁང་ནི་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་གཙོ་གནད་གཅིག་དང་ཡན་ལག་དྲུག་གི་ནགས་རྩྭའི་སོན་རྒྱུའི་ཐོན་ཁུངས་དང་སྒྲིག་ཆས་བདག་ཉར་མ་ལག་གི་གནད་འགག་ཡིན་ལ། མཚོ་བོད་མཐོ་སྒང་ས་ཁུལ་གྱི་རྩ་ཆེའི་ཤིང་རིགས་འདེབས་འཛུགས་ཐོན་ཁུངས་གཅིག་བསྡུས་དང་བདག་ཉར་གང་ལེགས་བྱེད་ཐུབ་པ་མ་ཟད། རྩ་ཆེ་བའི་རིགས་དང་ཉམས་ལ་ཉེ་བ། ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པ། ས་གནས་ཤིང་རིགས་ཀྱི་རྒྱུད་རྒྱུའི་སྣ་མང་རང་བཞིན་ལ་ཞིབ་འཇུག་དང་དཔྱད་འཇོག་བྱས་ནས། སྲུང་སྐྱོབ་དང་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་ཐབས་བཟོས་ཏེ། ནགས་ཚལ་རྒྱུད་འདེད་དང་སྤུས་ཀ་ལེགས་བསྒྱུར་བྱེད་པ་ལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུད་རྒྱུ་མཁོ་སྤྲོད་བྱས་ཡོད་ལ། སྐྱེ་དངོས་ཀྱི་རིགས་སྣ་དང་རྒྱུད་རྒྱུའི་སྣ་མང་ཅན་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པར་དོན་སྙིང་གལ་ཆེན་ལྡན། 2023ལོའི་ཟླ2པར། མཚོ་སྔོན་ཡན་ལག་མཛོད་ཁང་དངོས་སུ《རྒྱལ་ཁབ་ནགས་རའི་ཤིང་རིགས་སོན་རྒྱུའི་ཐོན་ཁུངས་རྩད་ཞིབ་འཚོལ་སྡུད་དང་བདག་ཉར་བཀོལ་སྤྱོད་འཆར་འགོད（2014-2025）》ནང་བཞག་པ་དང་། ལོ་དེའི་ཟླ3པར། རྒྱལ་ཁབ་ནགས་ལས་དང་རྩྭ་ཐང་ཅུའུ་ཡིས《རྒྱལ་ཁབ་ནགས་རྩྭའི་སོན་རྒྱུའི་ཐོན་ཁུངས་དང་སྒྲིག་ཆས་བདག་ཉར་མཛོད་ཁང་མཚོ་སྔོན་ཡན་ལག་མཛོད་ཁང་གི་འཛུགས་སྐྲུན་བཀོད་སྒྲིག་ལ་མོས་མཐུན་ཡིན་པའི་སྐོར་གྱི་སྦྲགས་འཕྲིན》པར་འགྲེམ་བྱས་པ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་འཕེལ་རྒྱས་བཅོས་བསྒྱུར་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་རིམ་འཕར་དཔྱད་སྒྲུབ་བྱས་པ་བརྒྱུད། 2024ལོའི་སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོང་ཉམས་གསོ་དང་འདེགས་སྐྱོར་མ་ལག་ལས་གཞིའི་ཀྲུང་དབྱང་སྔོན་རྩིས་ཀྱི་མ་དངུལ་གཏོང་བའི་འཆར་གཞིའི་ནང་བཞག
ཞིང་ཆེན་ནགས་ལས་དང་རྩྭ་ཐང་ཅུའུ་ཡིས་འཛམ་གླིང་གི་གྲང་སྐྱེས་དང་སྐམ་སྐྱེས། བྱེ་སྐྱེས་སོགས་ནགས་རྩྭའི་སོན་རྒྱུའི་ཐོན་ཁུངས་འབུམ་ལྔ་ལྷག་ལ་གཞི་བཙུགས་ནས། ཐོན་ཁུངས་སྲུང་སྐྱོབ་དང་ཚན་རྩལ་མཁྲེག་གཏོར། གྲུབ་འབྲས་འཕོ་འགྱུར་ཀྱི་ཕྲེང་ཐག་ཧྲིལ་བའི་མ་ལག་དང་། སྐྱེ་ཁམས་རིག་གནས་དྲིལ་བསྒྲགས་དང་ཡུལ་དངོས་སློབ་ཁྲིད་བཅས་སྲོག་ཤིང་གི་ངེས་གནས་བསྐྲུན་ཏེ། གཉེར་སྐྱོང་འགན་སྲུང་མ་ལག་འཛུགས་པར་གཅིག་བསྡུས་སྐུལ་སྤེལ་དང་ཡིད་ཆེས་བརྟན་པོ། དངོས་སྒྲུབ་སྔོན་བརྩོན་སྒོས་མཚོ་སྔོན་ཡན་ལག་མཛོད་ཁང་འཛུགས་པ་ནི་མཐོ་སྒང་གི་སྐྱེ་དངོས་སོན་རྒྱུའི་ཐོན་ཁུངས་བདག་ཉར་ལྟེ་གནས་དང་ཚན་རྩལ་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས། རང་རྒྱལ་གྱི་ནགས་རྩྭའི་སོན་རྒྱུའི་ཐོན་ཁུངས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྲུང་སྐྱོབ་དང་ནགས་རྩྭའི་འདེབས་འཛུགས་ལས་རིགས་ཀྱི་གསར་གཏོད་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་ཐད་བྱས་རྗེས་གསར་བ་བཞག་ཡོད།